Het is een gemis voor de jeugd van nu, die het moeten doen met domme filmpjes van nog dommere kindertjes die nog dommere dansjes doen op een dom schermpje, de keuring voor militaire dienst.
Voor veel babyboomers, een woord dat geheel in de stijl van "geen poot teveel verzetten" wat de kern van de cultuur van de laatste generaties vormt, is afgekort tot boomer, vaak vooraf gegaan door, waar halen ze de energie vandaan, "stomme", staat het in onze geheugens gegrift maar niet alleen vanwege de vette hap voor een stuiver, maar vooral door het vaak stuntelige acteerwerk van mensen die de dienst, een daarmee een ervaring én het man-worden, wilden ontlopen.
Het was een mooie dag ergens eind jaren zestig dat een fors aantal pubers, waaronder uw auteur, uit alle delen van Zuid-Nederland door de trein werden uitgespuugd op station Breda en van daaruit werden vervoerd naar een kazerne waar de keuring zou plaats vinden. Aangekomen kregen we slappe koffie en een droog koekje en onderwijl we daarvan genoten en luidkeel pratend om de zenuwen te bedwingen kwam er ineens een forse man in legerkostuum aan die ons een voor een aandachtig opnam. Hij straalde meer gezag en overwicht uit dan de pastoor, dat het ons tot stilte bracht.
“Wat komen jullie hier doen?” sprak hij met een stem die nog meer gezag vertoonde en ontzag inboezemde.
Een van ons zei dat we een briefje hadden gekregen met daaraan een spoorkaartje geniet en je dat we daarom maar waren gekomen.
Hij kreeg meteen alle aandacht van de militair die hem zo diep in zijn ogen keek dat hij hem zijn plexis solaris leek te doorboren.
“Aha, een humorist, eens zien of hij dat zo dadelijk” waarbij er veel nadruk viel op ‘lijk’ “nog steeds is. Heren hoort je je nummer hoort dan beweeg je die kant op” hij wees in de richting van een tweede militair een stuk kleiner maar wel met een uitstraling van een killer “en wordt je lengte bepaalt. “Voor de lijkzak” probeerde iemand, die ook direct een dodelijke blik die hem stil maakte kreeg.
“Voor de wapenrok sukkel, des konings wapenrok!”
Geen mens durfde te zeggen dat we geen koning hadden maar een koningin.
De eerste die voor moest komen was naar schatting tweemeterdrieënveertig, en wat het sergeantje ook probeerde, hij kon hem niet meten. Die was dus meteen klaar. Te lang.
Bij het wegen viel er een kerel af die blijkbaar de tweede keer was opgeroepen en een jaar had gevast om niet op het minimum gewicht te komen, een skelet met een velletje erover S5 dus. Wat je je hele leven tegen kon zitten.
Ogen
Omdat je in geval van oorlog, de koude oorlog woede nog volop, de roden en gelen moet herkennen, was er ook een test op kleurenblindheid, herkennen van een letter of cijfer in een veld vol gekleurde ballen. Een jongen zag er niks van en de keurder wees een blauwe deur aan en zei “ga maar door de roze deur verder” en roze deur die meters verder lag. Dus vielen ook daar wat mannen door de mand, tot algehele hilariteit. Die mocht even verder naar een klein kamertje waar aansluitend harde kreten naar buiten kwamen gevolgd door het jongmens die ineens centimeters leek gekrompen.
Oren.
Bij de test waarbij we in een rijtje, gezicht naar de muur, een voor een zacht uitgesproken woord moesten zeggen was er een die een geweldig acteerprestatie liet zien door steeds vol overtuiging te pas en te onpas een woord te roepen, behalve toen het zijn beurt was. “Kom maar uit de rij” schreeuwde de fluisteraar, geen reactie, hij bleef heerlijk in rol.
Hij werd zacht naar buiten geleidt, op de stenen trap naar beneden gewezen en toen hij vijf treden omlaag was werd er een muntje achter hem gegooid.
Ook die mocht naar dat kleine kamertje waar steeds harde geluiden naar buiten kwam en jongens soms in tranen weer uitkwamen.
Zelf had Ik op de vraag of ik wat wilde bereiken in het leger, naar waarheid geantwoord dat generaal me wel wat leek, maar die hadden ze genoeg werd me verteld. Nou ja, na een herkeuring werd ik toch afgekeurd met A5 (algemeen 5) vanwege hoge bloeddruk, wat me zeker enkele weken in diepe rouw drukte. De kans om man te worden was weg, dacht ik.
Dat viel achteraf wel mee, maar de ervaring van de dienst bleef bij mij beperkt tot drie dagen.